Glutensiz Beslenme

Gluten nedir?

Birçok tahıl içeriğinde bulunan proteine gluten adı verilir. Tahıllara esneklik özelliğini verir.

Glutensiz beslenme nedir?

Gluten içeren gıdaların, diyette yer verilmediği beslenme biçimidir.

Gluten intolaransı ve hassasiyeti nedir?

Vücudun bir gıda bileşenini sindiremediği durumlarda intolerans ortaya çıkar. Gluten antikorlarına bakıldığı zaman toplumumuzun %20'sinde hassasiyet vardır. Ancak bu hassasiyet herkeste şikayet yaratmaz ve zamanla geçer. Ancak ileri gluten alerjisinde veya Çölyak hastalığında bağışıklık sistemi gluteni bir yabancı gibi görür ve savaş açar. Nedeni bilinmeyen gluten intoleransının aksine çölyak ömür boyu sürer ve kronikleşmiş bir hassasiyet yaratır. 

Gluten introlaransı veya çölyak nasıl anlaşılır?

Çölyak hastalığı

Çocuklarda:

• Karın ağrısı
• Şişkinlik, ishal, huzursuzluk,
• İştahta azalma, kilo alamama
• Sürekli hasta olma,
• Büyüme gelişme geriliği şeklinde ortaya çıkabilir.

Yetişkinlerde:

• Şişkinlik
• Kaslarda azalma 
• Kansızlık
• Dışkıda anormallik
• İshal, şişkinlik, gaz
• Eklem ağrıları
• Ciltte kaşıntı ve aft şeklinde belli olabilir.

Glutensiz yiyecek ve içecekler nelerdir?

Süt ve süt ürünleri, sade et, tavuk, hindi, yumurta, patates, tüm sebze ve meyveler, karabuğday, mısır,pirinç, kinoa ve bu ürünlerin unları ile yapılmış olan ekmekler/ürünler, kurubaklagiller serbesttir.

Glutensiz beslenmenin faydaları nelerdir?

Çölyak hastalarında glutensiz beslenmek bir zorunluluktur. Glutensiz beslenildiği takdirde şikayetler azalır ve ince bağırsaktaki tahribat düzelir. Ancak toplumumuzun sadece % 1'i çölyak iken sağlıklı bireylerin glutensiz beslenmek fayda sağlar mı?

Glutensiz beslenmek bir gıda grubunu hayattan çıkarılmasına sebebiyet verdiği için, kilo vermek isteyenlerin plato dönemlerinde veya yoğun ödemli hissettiği zamanlarda uygulayabileceği çok kısa dönemli bir diyet türüdür. 

Ancak uzun vadede bu diyet uygulandığı zaman yarar sağladığına dair hiçbir çalışma mevcut değildir. Tokluk sağlamakta zorlanmak bir yana istemsizce nişasta ve basit karbonhidrat içeriği artacağı için insülin dengelerinide bozabilir.

Gluten intoleranslarında bile artık glifosat sorgulanmalıdır. 

Glutensiz beslenme de dikkat edilmesi gerekenler

Glutensiz beslenmede dikkat edilmesi gerekn şeyler gluten içermeyen gıdaları tüketmemenin yanısıra gizli glutenlerdir. Pane harçlı tavuktaki pane, çorba içindeki unlar, köfte içindeki ekmek gibi her gıdanın içeriği sorgulanmalıdır.

Diyetisyen önergeleri neden önemlidir?

Özellikle çölyak hastalığının tanısında diyetisyenin rolü çok önemlidir. Bunun nedeni beslenme ile ilgili sorular ve anamnez almak açısından diyetisyenlerin diğer sağlık personellerine göre hastalarla daha uzun vakit geçirmesidir. Doğru soruları detaylı bir şekilde sorarak başkalarının şüphelenmediği durumlarda bile diyetisyenler çölyaktan şüphelenebilirler ve hastaları tanı almaları için doktora yönlendirebilirler. Devamında ise tüm gıdaları öğrenip eğitim tamamlanana kadar gıda seçimine yardımcı olurlar.