Gut Hastalığında Beslenme

Gut Hastalığı Nedir?

Gut hastalığı, kanda çok fazla ürik asidin birikmesine bağlı olarak eklemleri çevreler ve ürik asit kristallerini oluşumuna sebep olarak sıvı birikimine neden olur. Bu kristallerin oluşumu eklemlerin şişmesine ve iltihaplanmasına yol açar. İltihaba ağrı eşlik eder. İlaç tedavisi, diyet ve yaşam tarzı değişiklikleriyle ağrıların azalması ve semptomların hafiflemesi mümkündür.

Gut Neden Olur?

Gut, kanda çok fazla ürik asit olduğunda gelişir. Böbrekler ürik asitten yeterince hızlı kurtulmadığında veya artan miktarda ürik asit üretimi olduğunda komplikasyonlar ortaya çıkar. Pürinden yüksek bir diyet buna neden olabilir.

Gut Hastalığında Beslenme Tedavisi

Pürinler, metabolize edildiğinde ürik aside parçalanan kimyasal bileşiklerdir.

Deniz ürünleri
Kırmızı et
Şekerli içecekler
Alkol

yüksek pürin içeriğine sahiptir. Bunu akılda tutarak, bir gut diyetinde bu gıdalardan kaçınmalı veya sınırlamalıyız:

Beyin, şekerleme, kalp, böbrek ve karaciğer gibi organ etleri
Domuz pastırması
Hindi
Kuzu
Geyik eti
Ringa balığı, hamsi, sardalya
Uskumru, ton balığı, alabalık, mezgit balığı ve morina balığı
Midye ve tarak
Maya
Bira, şarap ve likör
Meyve suları

Gut dostu tarifler ya bu hayvansal proteinlerin hiçbirini içermez ya da günde sadece 1 ila 2 porsiyona yakın kalmanıza yardımcı olacak kadar küçük miktarlara sahiptir.

Bu proteinlerin pürinleri önceki listedekilerden daha düşük olsa da, yine de tüm hayvansal protein alımınızı günde 1 ila 2 porsiyon arasında sınırlandırılmalıdır:

Biftek
Orman tavuğu
Koyun eti
Domuz
Jambon
Tavuk
Keklik
Sülün
Kaz
Ördek
Somon
Yengeç, ıstakoz, istiridye ve karides

Alkol, ürik asidin vücuttan atılmasını bozar. Alkollü içeceklerde yüksek düzeyde pürinin bu bozulmaya yol açtığı düşünülmektedir. Normalde, pürinler ürik aside parçalanır ve idrar yoluyla vücuttan atılır. Ancak ürik asit seviyeleri çok yükseldiğinde bu süreç kesintiye uğrar. Eklemlerin etrafında kristaller oluşur ve gut gelişir.

Şeker ve Gut İlişkisi

Fruktoz ve şekerli gıdaların yüksek alımı vücuttaki ürik asit seviyeleri üzerinde etkili olabilir. Bunun bir nedeni, şeker ve tatlıların kalorilerinin daha yüksek olması ve gut için bilinen bir risk faktörü olan obezite ile bağlantılı olmasıdır. Ayrıca alkolsüz içecekler gibi fruktoz açısından zengin içecekler yüksek miktarda pürin içermese de gut geliştirme riskini artırdığı gösterilmiştir. Bunun nedeni, ürik asidin fruktoz metabolizmasının yan ürünlerinden biri olmasıdır. Kanıtlar, yüksek miktarda fruktoz tüketmenin kandaki ürik asit seviyelerini artırabileceğini göstermiştir.

Düşük pürinli bir diyet, ürik asit düzeylerini düşürmeye yardımcı olabilir ve gut semptomlarını önlemeye yardımcı olabilir.

Günlük tüketilmesi gereken yiyecek ve içecekler şunlardır:

Baklagiller
Bolca su
Az yağlı veya yağsız süt ürünleri
Yulaf, kahverengi pirinç ve arpa gibi tam tahıllar
Kinoa
Tatlı patates
Meyve ve sebzeler
Bitkisel proteinler

Fasulye ve baklagiller mükemmel protein kaynaklarıdır. Bu bitki bazlı kaynakları yemek, yüksek pürinli, hayvansal bazlı proteinlerde bulunan doymuş yağları keserken günlük protein ihtiyaçlarınızı karşılamanıza yardımcı olabilir.

Bazı insanlar süt ürünlerinin gut semptomlarını artırabileceğini, diğerleri ise az yağlı süt alımı ile ürik asit seviyelerinde bir düşüş yaşadığını fark eder. Bu nedenle bitkisel sütler tercih edilebilir.

2-3 yıl öncesine kadar gut hastalarında, pürinden yüksek hayvansal gıdaların kısıtlanmasının yanı sıra bitkisel kaynaklı pürinden de kısıtlama yapılırdı.

Ispanak (4 yemek kaşığı)
Karnabahar (8 yemek kaşığı)
Mantar (2 yemek kaşığı)
Bezelye (2 yemek kaşığı
Kişi 2 yemek kaşığı bezelye yediği için et değişimi hakkını kullanamaz. (60g max.) vb.
Fakat son kaynaklar, bitkisel kaynaklı pürinin, ürik asit değerlerine etki etmediğini rehberlerde yayınladı.
Eğer bir kilo kaybı gerekiyorsa bunun yavaş bir şekilde ilerletilmesi gerekir. (haftalık 500g-1kg)

Yaşam Tarzı Değişikliği Gut Hastalığına Etki Eder mi?

Gut diyetinin bir tedavi olmadığını anlamak önemlidir. Aksine, gut semptomlarını azaltmaya veya ortadan kaldırmaya yardımcı olabilecek bir yaşam tarzı değişikliğidir. Gut diyetine ek olarak, doktorunuz muhtemelen düzenli egzersiz ve kilo vermeyi önerecektir. Çoğu durumda, bu, gutu kontrol etmeye düşük pürinli bir diyetten daha fazla yardımcı olabilir.

Sonuç,

Reçeteli ilaçları almaya ek olarak, akut gut atakları şu yollarla yönetilebilir:

Pürinden kısıtlı diyet
Sağlıklı bir yaşam tarzı
Ağırlık yönetimi
Belirti ve semptomlara özel yaklaşım