Diyetim Polikistik Over Sendromu’nu Hafifletir mi?

Polikistik Over Sendromu (PKOS) tipik olarak düzensiz dönemler ya da adet olmama şeklinde kendini göstermektedir. PKOS’lu kadınlar tipik olarak yumurtalıklarında birçok kiste sahiptir. Bu durum androjen denilen hormonların aşırı üretiminden kaynaklı meydana gelmektedir. Hastalığa sahip olan kadınların yaklaşık %50’si çok kilolu ya da obezdir. Peki, diyet ile Polikistik Over Sendromu hafifletilebilir mi?

Polikistik Over Sendromu Belirtileri Nelerdir?

Polikistik Over Sendromu belirtileri aşağıdaki gibidir:

• Sivilce
• Hirsutizm (Aşırı tüylülük)
• Erkek Tipi Kellik

PKOS’lu Kadınlar Hangi Hastalıklar için Risk Altındadır?

PKOS’lu kadınlar, özellikle semptomları yönetilmediğinde aşağıdakiler için daha büyük risk altında olabilmektedir:

• Kalp Rahatsızlığı
• Rahim Kanseri
• Diyabet
• Yüksek Kan Şekeri

Diyetim Polikistik Over Sendromu’na Nasıl Etki Eder?

PKOS’lu çoğu kadın normalden daha fazla insülin seviyesine sahiptir. İnsülin pankreasta üretilen bir hormondur. Hücrelerin şekeri (glukoz), enerjiye çevirmesine yardım etmektedir.

Eğer yeterince insülin üretmezseniz, kan şekeri seviyeniz artabilir. Bu, insülin direnciniz varsa da olabilir. Yani ürettiğiniz insülini etkili bir şekilde kullanamazsınız.

Eğer insülin direnciniz varsa, vücudunuz kan şekeri seviyenizi normal tutmak için yüksek seviyelerde insülin pompalamaya çalışmaktadır. Aşırı yüksek seviyede insülin yumurtalıkların daha çok androjen üretmesine sebep olabilmektedir. İnsülin direnci ayrıca normal aralığın üstünde vücut kitle indeksine sahip olmaktan dolayı da meydana gelebilmektedir.

İnsülin direnci kilo vermeyi zorlaştırabilmektedir. Bu nedenle Polikistik Over Sendromu olan kadınlar bu sorunu sıklıkla yaşamaktadır.

Rafine karbonhidratı yüksek bir diyet, örneğin; nişastalı ve şekerli yiyecekler, insülin direnci yapabilmekte ve kilo kontrolünü zorlaştırabilmektedir.

PKOS Durumunda Tüketilmesi Gereken Besinler

Polikistik Over Sendromu için diyete eklenmesi gereken yiyecekler aşağıdaki gibidir:

• Yüksek lifli sebzeler: Örneğin; brokoli
• Yağsız protein: Örneğin; balık
• Enfeksiyon karşıtı yiyecekler ve baharatlar: Örneğin; zerdeçal ve domatesler

Yüksek lifli yiyecekler sindirimi yavaşlatarak ve şekerin kandaki etkisini azaltarak insülin direnci ile mücadeleye yardımcı olabilmektedir.

Yüksek lifli gıdalar aşağıdaki gibidir:

• Brokoli, karnabahar ve Brüksel lahanası
• Kırmızı yaprak marul ve roka dahil yeşillikler
• Yeşil ve kırmızı biber
• Fasulye ve mercimek
• Badem
• Böğürtlen
• Tatlı patates
• Kış kabağı

Tofu, tavuk ve balık gibi yağsız protein kaynakları lif içermemektedir. Ancak çok doyurucu ve PKO’lu kadınlar için sağlıklı bir diyet seçeneğidir.

Enfeksiyonu azaltmaya yardımcı gıdalar aşağıdaki gibidir:

• Domates
• Lahana
• Ispanak
• Badem ve ceviz
• Zeytinyağı
• Meyveler: Örneğin; böğürtlen ve çilek
• Omega 3 asitleri yüksek olan yağlı balıklar: Örneğin; somon ve sardalya

Polikistik Over Sendromu Durumunda Kaçınılması Gereken Gıdalar

PKOS’lu kadınların aşağıdaki gıdalardan kaçınması veya bu gıdaları sınırlaması önerilmektedir:

• Rafine şekeri yüksek gıdalar
• Şekerli atıştırmalıklar ve içecekler
• İşlenmiş ve kırmızı etler gibi inflamatuar gıdalar

Rafine şekerler enfeksiyona, şiddetli insülin direncine sebep olabilmektedir. Bu nedenle önemli ölçüde sınırlandırılmalı ya da kaçınılmalıdır. Bu gıdalar yüksek işlenmiş gıdalardır:

• Beyaz ekmek
• Kekler
• Kahvaltı hamur işleri
• Şekerli tatlılar
• Beyaz unla yapılan herhangi bir şey

İlk bileşenleri olarak irmik, durum unu veya durum buğdayı ununu listeleyen makarna erişteleri yüksek karbonhidrat ve düşük lif içermektedir. Bunlar diyetinizden çıkarılmalıdır. Fasulyeden ya da mercimek unundan yapılan makarnalar beyaz unun yanında muhteşem bir alternatiftir.

Şekerden mümkün olan her yerde kaçınılmalıdır. Bu nedenle gıda etiketlerini okurken, şeker çeşitli isimlerini aradığınızdan emin olmalısınız. Bunlar şunları içerir:

• Sükroz
• Yüksek früktoz mısır şurubu
• Dekstroz

Şeker, soda ve meyve suyu gibi içtiğiniz şeylerde de gizlenebilmektedir.

Dikkate Alınması Gereken Hayat Tarzı Değişiklikleri Nelerdir?

Polikistik Over Sendromu, diğer hastalıklar gibi proaktif hayat tarzı seçenekleri için pozitif cevap vermektedir. Bu değişiklikler egzersiz ve günlük fiziksel hareketi içermektedir. İkisi de insülin direncini düşürmeye yardımcı olabilmektedir.

Çoğu uzman her hafta en az 150 dakika egzersizin ideal olduğuna katılmaktadır. Günlük aktivite, düşük şeker alımı ve düşük bir bağışıklık diyeti kilo vermeye yardımcı olabilmektedir. Kadınlar kilo kaybı ile daha iyi yumurtlama yaşayabilmektedir.

PKOS’la ilişkilendirilen semptomlar stres yaratabilmektedir. Bu noktada zihni sakin tutmaya yardım eden ve vücudunuzla bağlantı sağlayan stres azaltma tekniklerinden yardım alabilirsiniz. Bir terapistle konuşmak ya da diğer tıp uzmanı da size destek olabilmektedir.

Eğer Polikistik Over Sendromu ile baş ediyorsanız ya da herhangi bir semptomu varsa, zaman zaman hayal kırıklığına uğramış hissedebilirsiniz. Sağlığınızla ilgili proaktif adımlar atmak, ruh halinizi iyileştirebilir ve semptomlarınızı azaltabilir. Bunu yapmanın en güzel yollarından biri iyi/kötü yemek listesi yaratmak ve buna bağlı kalmaktır.

Durumunuzu kötüleştirebilecek hemen hemen her gıdanın daha sağlıklı ve faydalı bir karşılığı vardır. Örneğin; kahvaltıda margarin ve beyaz tost yemeye alışkınsanız, yerine yüksek lifli tam tahıllı ekmek ve zeytinyağı veya avokado kullanmayı deneyebilirsiniz.